22 Aralık 2022
Biyolojik çeşitlilik kaybı neden küresel gündemin üst sıralarına yükseliyor?
COP15 BM Biyolojik Çeşitlilik Konferansı'nda yapılan tarihi bir anlaşmanın hemen ardından biyolojik çeşitlilik kaybının nihayet neden hak ettiği yüksek ilgiyi kazandığına bir göz atalım.
Finlandiya'nın kuzey ormanlarından Afrika'nın güney sahillerine kadar dünyanın neresine bakarsanız bakın ekosistemler değişiyor. Genelde ormanların tarım yapmak amacıyla yok edilmesi nedeniyle hayvanlar, bitkiler ve böcekler şaşırtıcı derecede hızla yok oluyor (her gün 137 türe kadar).
"Biyolojik çeşitlilik kaybının bazı biçimleri, yaşadığımız her yerde gözle görünür bir seviyede." diyor Tetra Pak'ta Kurumsal İlişkiler, Döngüsel Ekonomi ve Paketleme Politikası Müdürü Kristiina Veitola. "Finlandiya'da büyüdüğüm yerde dağ baştankarası ve tepeli baştankara gibi küçük kuşlar vardı. Ancak günümüzde hepsi yok oldu."
"Biyolojik çeşitlilik kaybı karmaşık bir sorundur. Küresel çapta ilerlemeyi destekleyen politik iradenin olduğunu görmek oldukça cesaret verici."
Kristiina, orman ve biyolojik çeşitlilikle ilgili politikaları küresel olarak destekleyen Kurumsal İlişkiler departmanından sorumlu. Aynı zamanda Tetra Pak tedarik zincirinde biyolojik çeşitlilikle bağlantılı etkiler ve etkinlikleri kapsayan doğa programları yürüten Tetra Pak ekipleriyle çalışıyor.
Kristiina, "Doğa erozyonu ve türlerin yok olması iklim değişikliği nedeniyle artıyor olsa da, toplumda biyolojik çeşitlilik kaybına yönelik farkındalık genelde düşük seviyede kalıyor." diyor ve ekliyor: "Tetra Pak olarak yıllar önce olarak gezegenimizi korumaya söz verdik. Bu nedenle bu soruna yönelik farkındalığın küresel politik gündemde ön sıralara çıkmasından mutluyuz."
Doğayı onarmak, küresel ısınmanın ilerlemesini sınırlamak için gereklidir
Dünyada yaşanabilir arazilerin yaklaşık yarısında çiftçilik yapılıyor ve hem toprak altından hem toprak üstünden atmosferden karbondioksit emilimi yapan ormanlara yalnızca %37'lik bir alan kalıyor. Ağaçlar büyüdükçe sürdürülebilir bir şekilde yönetilen ormanlar sayesinde her yıl bu emilen karbon oranı artar.
Hem Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Hizmetlerinde Hükümetlerarası Bilim Politika Platformu (IPBES) hem de Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) değerlendirmelerinde biyolojik çeşitlilik ve iklim değişikliği arasındaki bağlantının açık olduğu söyleniyor: "Biyolojik çeşitlilik kaybının durdurulup geriye döndürülmesi ve sera gazı (GHG) emisyonunun küresel ısınmayı 1,5 °C ile sınırlandıracak şekilde azaltılması için doğayı koruma ve onarma eylemleri gereklidir."
"30'a kadar 30" anlaşması
BM onaylıyor. Yaklaşık 200 ülke, Montreal, Canada'daki COP15 Biyolojik Çeşitlilik Konferansı'nda 2030'a kadar biyolojik çeşitlilik kaybını durdurmak için tarihi bir anlaşma imzaladı. Hükümetler, "30'a kadar 30" anlaşmasında gezegenimizdeki arazilerin ve okyanusların %30'unu 2030'a kadar koruma altına almayı ve bu koruma bölgesini genişletirken yerel ve geleneksel bölgelere itibar göstermeyi taahhüt ediyor.
"Biyolojik çeşitlilik kaybı, ormansızlaşma, kaynakları aşırı kullanma, kirlilik ve açlıktan ortaya çıkan karmaşık bir sorundur." diye açıklıyor Kristiina. "Bu sorunun doğru bir şekilde ele alınmasını sağlayacak yeterli ölçüm düzenleri ve anlayış yoktu. Küresel çapta ilerlemeyi destekleyen politik iradenin olduğunu görmek oldukça cesaret verici."
Sonraki adım: Biyolojik çeşitlilik ayak izinin ölçümü
Tetra Pak, COP15 konferansından önce Küresel Biyolojik Çeşitlilik Çerçevesi'ne doğayla ilgili zorunlu değerlendirmenin ve bu konudaki bilgilerin açıklanmasının dahil edilmesine yönelik çağrı yapan yüzlerce şirket arasında yer aldı. Bu çağrının, son '30'a kadar 30' anlaşmasının başka bir hedefi olarak dikkate alındığı görülüyor ve bu hedef kapsamında büyük küresel şirketlerin "biyolojik çeşitlilik risklerini, bağlılıklarını ve etkilerini" bildirmesi gerekiyor. Bu da arazi ve su kullanımıyla ilgili uygulamalara yönelik dış tedarik uygulamaları hakkında bilgi vermek anlamına geliyor.
"Bizim gibi şirketlerin
biyolojik çeşitlilik ayak izini ölçüp
katkıda bulunabilmesine yardımcı olacak ortak bir çerçeve mükemmel bir adım olacaktır."
"Biyolojik çeşitliliğe yönelik uluslararası bir rapor çerçevesinin olmasından memnuniyet duyarız" diyor Kristiina. "Şu anda kurumsal çevre şeffaflığının öncü standartlarından olan CDP ve sürdürülebilir orman yönetimine yönelik evrensel geçerliliği olan bir standart sunan Forest Stewardship CouncilTM (FSCTM) gibi uluslararası olarak kabul edilmiş çerçevelerden yararlanıyoruz. Ancak bizim gibi şirketlerin biyolojik çeşitlilik ayak izini ölçüp katkıda bulunabilmesine yardımcı olacak ortak bir çerçeve mükemmel bir adım olacaktır."
Tetra Pak ayrıca FSC ve IKEA ile iki yıllık iş birliğine katılarak FSC™ sertifikalı ormanlarda Biyolojik Çeşitliliğin Etkisinin Değerlendirilmesini hızlandırıyor.
Tetra Pak'ın biyolojik çeşitlilik çabaları hakkında daha fazla bilgi edinin
10 yılda 7.000 hektar (9.800 futbol sahası) büyüklüğünde alanın restorasyonu için Brezilya'da 1987'de kurulmuş bir STK olan Apremavi ile ortaklık yaptık. Bu ortaklık sayesinde yiyecek ve içecek kartonu endüstrisinin doğayı temel alan ilk restorasyon projesini başlattık.
Dünyamızdan diğer hikayeler
