Süt, meyve suyu ve bitki bazlı alternatifler gibi yiyecekler ve içecekler çok çabuk bozulabilir ve diğer gıda türlerine kıyasla daha kısa raf ömrüne sahiptir. Gıda değer zincirinde karbon ayak izini düşürmeye devam ederken gıda güvenliğini sağlamak gıda endüstrisinde bir zorunluluktur.
Aseptik, mikrobiyolojik olarak kontamine olmamış anlamına gelir. Aseptik paketleme sistemleri, bozulabilir sıvı gıdaların soğutma veya koruyucu madde olmadan altı ila on iki ay boyunca renk, doku, tat ve besin değerlerini koruyup ürünleri ısı hasarından uzak tutarak güvenli ve lezzetli kalmalarını sağlayabilir.
Aseptik proses ve paketleme çözümleri bozulabilir gıdaları koruyup raf ömürlerini uzatarak çok uzak mesafelerdeki tüketicilerin bile gıdaya güvenle erişebilmelerine olanak tanır.
Bugün, AB'de her yıl 154 milyar litre meyve suyu, süt ve bitki bazlı alternatifler gibi bozulabilir sıvı gıdalar tüketiliyor.1 Bu miktar kişi başına yaklaşık 300 litreye denk geliyor. Gıda endüstrisinde, AB'deki meyve sularının yaklaşık %59'u, sütün %75'i ve süt ürünleri alternatiflerinin büyük bir kısmı için içecek kartonları tercih ediliyor2. Aseptik olarak proses edilmeyip paketlenmediği takdirde, bozulabilir gıdaların raf ömürleri daha kısa oluyor ve soğuk zincirde tutulmaları gerekiyor.
Avrupalı politikacılar, gıda kaybının, gıda israfının ve karbon ayak izinin azaltılmasını destekleyerek, gıda sistemlerini sürdürülebilir ve dirençli hale getirmeyi amaçlayan AB Yeşil Anlaşması3 hedefleri doğrultusunda, bu tür gıdaların paketlenmesine yönelik mevzuatı yakın zamanda revize ettiler.
Bu revizyon, AB Döngüsel Ekonomi Eylem Planı ve Avrupa Yeşil Anlaşma hedefleri doğrultusunda paketleme atıklarının azaltılmasına, ambalajın yeniden kullanımının ve geri dönüşümünün artırılmasına ve paketlemede geri dönüştürülmüş plastik içeriğin kullanılmasına odaklanıyor. 2030 yılına kadar, AB pazarına sunulan tüm paketlerin geri dönüştürülebilir veya yeniden kullanılabilir olması gerekiyor.
Bozulabilir sıvı gıdaların geri dönüştürülebilir aseptik içecek karton ambalajlarında paketlenmesinin yeniden kullanılabilir paket alternatiflerine kıyasla çevresel ve ekonomik etkilerini daha iyi anlamak için danışmanlık şirketi Steward Redqueen'den süt ve portakal suyu için karşılaştırmalı çalışmalar yapmasını istedik. Bu çalışmalar, altı büyük Avrupa pazarından elde edilen verilere dayanıyordu.
Sütle ilgili çalışmalar aseptik içecek kartonlarından yeniden kullanılabilir paket alternatiflerine geçişin CO2 emisyonlarının artmasına, tüketiciler için süt fiyatlarının yükselmesine ve çiftçiler de dahil olmak üzere değer zincirinde ekonomik kayıplara yol açabileceğini ortaya koydu. Çalışmayı indirmek için buraya tıklayın.
Portakal suyuyla ilgili çalışma da benzer şekilde bu geçişin CO2 emisyonlarını ve tüketici fiyatlarını artırabileceğini, bunun da portakal suyu tüketiminde azalmaya ve pazarın daralmasına yol açabileceğini ortaya koydu.
Meyve suyu üretiminde gıda üreticisi tarafından ısıl işlem, dolum ve paketlemede aseptik proseslerin kullanılması, dağıtım zincirinin tamamında tüm ürünlerin tüketime kadar zararlı mikro organizmalardan uzak kalmasını sağlar8.
Bozulabilir yiyecek ve içeceklerin raf ömrünü uzatarak kaybı ve israfı en aza indirir.
1Avrupa gıda zincirinde önemli rakamlar, Eurostat, 2021.
22018 Sıvı Meyve Pazarı Raporu, AIJN, 2018; Impact assessment study of an EU-wide collection for recycling target of beverage cartons, ACE, 2022;
3Avrupa Yeşil Anlaşması, Avrupa Komisyonu, 2019.
4Eurostat, "AB'de kişi başına gıda israfı 2021'de stabil kaldı"
5Extended shelf life milk-advances in technology, Rysstad ve Kolstad, 2006.
6Growth of food-borne pathogens Listeria and Salmonella and sporeforming Paenibacillus and Bacillus in commercial plant-based milk alternatives, Klaudia Bartula, Máire Begley, Noémie Latour, Michael Callanan, FOOD MICROBIOLOGY, 2023.
7Destekleyici kanıt - Environmental performance of beverage cartons, Circular Analytics, 2020
8Tetra Pak Portakal Kitabı.
<sup>9</sup><a href="https://ellenmacarthurfoundation.org/topics/circular-economy-introduction/overview"><u>Döngüsel ekonomi</u></a>; iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı, atık ve kirlilik gibi küresel zorlukların üstesinden gelmeye yönelik bir sistem çözümü çerçevesidir. - Ellen MacArthur.